Als leerlingen intrinsiek gemotiveerd zijn om te lezen, zullen ze meer moeite doen. Intrinsieke motivatie kan bijvoorbeeld ontstaan door succeservaringen te creëren, door rekening te houden met interesses, door autonomie te bieden of door leerlingen samen te laten werken.
Het helpt daarbij wanneer leesonderwijs is ingebed in een functionele context en leerlingen teksten lezen met een concreet doel voor ogen dat aansluit bij de leertaak die ze moeten uitvoeren. Dit kan bijvoorbeeld door thematisch te werken of door leesonderwijs te combineren met andere vakken.
Het creëren van een motiverende en betekenisvolle context voor lezen in het basisonderwijs is van cruciaal belang om leerlingen te inspireren en aan te moedigen om lezen als een plezierige en waardevolle activiteit te zien. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van het belang en de praktische implementatie van een dergelijke context:
Relevantie en betekenis: Leerlingen zijn meer geneigd om te lezen als ze teksten tegenkomen die relevant zijn voor hun interesses, ervaringen en levensomstandigheden. Het integreren van teksten die aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen, zoals verhalen over vriendschap, avontuur, diverse culturen en sociale kwesties, kan de motivatie om te lezen aanzienlijk vergroten.
Keuzevrijheid: Het bieden van keuzemogelijkheden stimuleert het gevoel van autonomie en empowerment bij leerlingen. Door hen de kans te geven om teksten te selecteren die ze echt willen lezen, kunnen ze zich meer betrokken voelen bij het leesproces en gemotiveerder zijn om te lezen.
Diversiteit in tekstgenres en formaten: Het aanbieden van een breed scala aan tekstgenres, waaronder verhalen, gedichten, informatieve teksten, strips en multimediale bronnen, zorgt ervoor dat leerlingen verschillende leeservaringen kunnen opdoen en hun leesvoorkeuren kunnen verkennen.
Verbinding met de echte wereld: Het koppelen van leesactiviteiten aan echte wereldcontexten en situaties kan de motivatie vergroten door de relevantie van lezen te benadrukken. Bijvoorbeeld door het lezen van krantenartikelen over actuele gebeurtenissen, het bestuderen van informatieve teksten over onderwerpen die verband houden met hun lokale gemeenschap of het lezen van verhalen die verband houden met ervaringen uit het dagelijks leven van de leerlingen.
Interactieve en sociaal-collaboratieve leeservaringen: Het bevorderen van samenwerkend lezen, discussies over gelezen teksten, het uitvoeren van leeskringen en het organiseren van boekenclubs stimuleert betrokkenheid en betekenisvolle interacties rondom teksten. Dit draagt bij aan een positieve leescultuur in de klas en versterkt het begrip en de waardering voor gelezen teksten.
Door een motiverende en betekenisvolle context te creëren voor lezen in het basisonderwijs, kunnen leerkrachten een leeromgeving bevorderen waarin lezen wordt gezien als een waardevolle vaardigheid die niet alleen essentieel is voor academisch succes, maar ook voor persoonlijke groei, plezier en empowerment.