Door met je leerlingen in gesprek te gaan over een tekst kun je als leerkracht het begripsproces monitoren en begeleiden. Daarnaast is het van belang dat leerlingen ook met elkaar in gesprek gaan over teksten. Op die manier verwerken ze de inhoud van de tekst actief en oefenen ze impliciet het gebruik van strategieën.
Praten over teksten is een cruciaal onderdeel van het leesonderwijs in het basisonderwijs. Het biedt leerlingen de gelegenheid om hun begrip van gelezen teksten te verdiepen, kritisch te denken, hun eigen ideeën te uiten en te leren van de perspectieven van anderen. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van het praten over teksten in relatie tot lezen in het basisonderwijs:
Bevordering van begrijpend lezen: Door te praten over teksten kunnen leerlingen actief hun begrip van de tekst construeren en verfijnen. Discussies stimuleren hen om na te denken over de betekenis van de tekst, verbanden te leggen tussen verschillende delen van de tekst en inferenties te maken op basis van wat ze hebben gelezen.
Ontwikkeling van kritisch denken: Praten over teksten moedigt leerlingen aan om kritisch na te denken over de inhoud, structuur en boodschap van de tekst. Ze worden aangemoedigd om vragen te stellen, hypothesen te formuleren, bewijs te verzamelen en hun redenering te rechtvaardigen. Dit helpt hen om hun analytische en evaluatieve vaardigheden te ontwikkelen.
Stimulering van taalontwikkeling: Discussies over teksten bieden leerlingen de kans om hun mondelinge taalvaardigheid te oefenen en uit te breiden. Ze leren om hun gedachten en ideeën effectief te formuleren, hun vocabulaire te verrijken en complexe concepten uit te leggen aan anderen.
Versterking van sociaal-emotionele vaardigheden: Praten over teksten bevordert samenwerking, empathie en respect voor verschillende perspectieven. Leerlingen leren naar elkaar te luisteren, elkaars standpunten te respecteren en constructieve feedback te geven. Dit draagt bij aan een positief klas- en leerklimaat.
Differentiatie en inclusie: Leerkrachten kunnen praten over teksten gebruiken als een middel om differentiatie te bevorderen en alle leerlingen actief te betrekken bij het leerproces. Door verschillende strategieën en hulpmiddelen te gebruiken, zoals groepsdiscussies, klassikale besprekingen, partnergesprekken en online fora, kunnen leerkrachten rekening houden met de verschillende behoeften, leerstijlen en niveaus van hun leerlingen.
Door praten over teksten te integreren in het leesonderwijs in het basisonderwijs, kunnen scholen een stimulerende leeromgeving creëren waarin leerlingen hun leesvaardigheid kunnen verbeteren, hun denkvaardigheden kunnen verfijnen en hun communicatieve en sociale vaardigheden kunnen ontwikkelen.
Filmpje geschiedenisleraar die een tekst behandelt (USA, modelen)
Praten over boeken in de klas; Het vragenspel van Chambers om boeken te kunnen bespreken.
Hogere orde denken stimuleren bij het praten over teksten